1. ปัจจัยภายใน หรือ ความเจ็บป่วยของร่างกายและจิตใจ (Physical/Psychiatric Illness) เช่น ความเครียด ความวิตกกังวล รวมทั้งคนที่มีปัญหาเรื่องสารสื่อประสาทผิดปกติ เช่น โรคซึมเศร้า โรคพาร์กินสัน การเจ็บป่วยด้วยโรคบางชนิดที่เป็นอุปสรรคต่อการนอน เช่น โรคการหายใจที่ผิดปกติขณะหลับ โรคกรดไหลย้อน โรคหัวใจ โรคไฮเปอร์ไทรอยด์ โรคปวดไขข้อ โรคมะเร็ง รวมถึง ผู้สูงอายุ จะมีอาการ นอนไม่หลับ อยู่บ่อย เหตุผลเพราะว่า ระบบการนอนถูกรบกวน เช่น ผู้สูงอายุที่นอนกลางวันนานๆ จะ นอนไม่หลับ ในเวลากลางคืน ก็จะตื่นขึ้นมาทำกิจกรรม ทำให้ลูกหลานซึ่งกำลังพักผ่อนตื่นตามไปดูแลด้วย เมื่อมีพฤติกรรมตื่นตอนกลางคืนบ่อย ร่างกายก็จะอ่อนเพลีย เพราะไม่ได้พักผ่อนต่อเนื่องกัน ตอนกลางวันก็จะง่วงอีก ส่งผลให้นอนกลางวันมาก และไปตื่นเอากลางดึก ซึ่งปัจจัยข้อนี้ ต้องได้รับการแก้ไขและรักษาถ้าเจ็บป่วยด้วยยา
2. ปัจจัยภายนอก หรือ ปัจจัยจากสิ่งแวดล้อม (Environment Factors) การได้รับ ยา สารเคมี หรือ การอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่เป็นอุปสรรคต่อการนอน ได้แก่
- การขาดสมดุลของสารอาหาร เช่นอาจมีปัญหาภูมิแพ้ โรคกระเพาะ กรดไหลย้อนเป็นทุนเดิม
- การขาดสารสื่อประสาท ทำให้หลับยาก
- การขาดสมดุลของฮอร์โมนเพศ ทั้งเพศหญิงและชาย เช่น วัยทอง
- การขาดสมดุลของไขมัน เคสนี้พบบ่อย มีผลต่อการนอนโดยตรง
- การวินิจฉัยที่ชัดเจน ต้องเอาค่าเลือด ค่าไขมันทุกตัวมาวิเคราะห์ เพื่อปรับสมดุลใหม่
